پنج راهی پمپ آب

پنج راهی پمپ آب جهت نصب و راه اندازی پمپ آب مورد استفاده قرار گرفته و رابطی جهت اتصال لوازم و پمپ و خروجی آب به یکدیگر می باشد.

در موارد نصب پمپ همراه با ست کنترل نیازی به 5 راهه برنجی نمی باشد.

پنج راهی پمپ آب که با عناوین دیگری مثل پنج راهی پمپ و به خصوص پنج راهی برنجی نیز شناخته می شوند، یکی از مهم‌ترین قطعاتی است که در هنگام نصب و راه‌اندازی پمپ‌های آبرسان خانگی و صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد.

پنج راهی پمپ آب در واقع به عنوان یک رابط و اتصال دهنده ی لوازم مورد نیاز، پمپ و خروجی آب به یکدیگر عمل می‌کند.

پنج راهی برنجی دارای دو نوع بلند و کوتاه برای مصارف گوناگون می‌باشد، که بسیاری از مصرف کنندگان، از نظر کاربری پنج راهی بلند را به پنج راهی کوتاه ترجیح می‌دهند.

ذکر این نکته ضروری است که پنج راهی برنجی کوتاه و بلند، از نظر کارکرد یا کارایی هیچ تفاوتی با هم ندارند و همان‌طور که اشاره شد، تفاوت تنها در استفاده کاربری است که قطعاً این مورد کاملاً سلیقه‌ای و بر اساس دیدگاه استفاده کنندگان است.

موارد کاربرد پنج راهی پمپ آب در نصب پمپ

اما شاید این سؤال برای بسیاری از عزیزانی که آشنایی زیادی با پنج راهی برنجی (پنج راهی پمپ آب) ندارند پیش بیاید که موارد کاربرد این پنج راهی برای نصب و راه‌اندازی پمپ‌های آب‌رسان چیست و هر بخش یا هریک از این پنج راه، کدام قسمت‌های مربوط به پمپ آب و لوازم جانبی را به یکدیگر متصل می‌کند.

برای اینکه به طور کامل با این موضوع آشنا شوید، می‌توان ورودی و خروجی پنج راهی پمپ آب را در توصیفی ساده، به صورت ذیل بیان نمود :

• اتصال جهت ورودی از سمت پمپ آب

• اتصال جهت خروجی به طرف سیستم

• اتصال به پرشر سوئیچ ( کلید اتوماتیک )

• اتصال به منبع تحت فشار ( منبع دیافراگمی )

• اتصال به مانومتر یا گیج فشارسنج 10 بار

البته به این نکته باید اشاره شود که در صورتی پمپ آب با ست کنترل نصب شود، عمدتاً دیگر از پنج راهی استفاده نمی‌شود. ست کنترل که به آن کلید اتوماتیک دیجیتال نیز گفته می‌شود، وظیفه تنظیم و کنترل فشار آب و اتوماتیک کردن پمپ آب را بر عهده دارد، تا از آسیب دیدن پمپ به دلیل قطع و وصل شدن‌های مکرر جلوگیری کند.

سنجش کیفیت پنج راهی پمپ آب

قطعاً تشخیص کیفیت پنج راهی برنجی توسط افراد غیر متخصص امری بس دشوار و حتی ناممکن است. اما در بسیاری مواقع، زمانی که یک سرویس‌کار یا نصاب پمپ به دفعات از پنج راهی در هنگام ارائه خدمات استفاده می‌کند، به این مسئله پی خواهد برد که کیفیت کدام برند نسبت به دیگران بالاتر است.

در این صنعت، برخی از متخصصین چند ویژگی را مطرح  می‌نمایند که می‌توان این موارد را جز اصلی‌ترین ویژگی‌های پنج راهی برنجی با کیفیت و مرغوب به شمار آورد.

آلیاژ  پنج راهی پمپ آب :

در ساخت پنج راهی پمپ آب، از آلیاژهایی مثل برنج ، چدن آبکاری شده و حتی ترکیب برنج و مس استفاده می‌شود. برخی از سازندگان این محصول، بر این باورند که بهترین آلیاژ در ساخت پنج راهی، ترکیب برنج و مس است.

این در حالی است که اکثر قریب به اتفاق فعالان این حوزه، استفاده‌ی تنها از آلیاژ برنج خالص در ساخت پنج راهی را توصیه می‌کنند. این افراد تأکید بر این دارند که هر اندازه که میزان خالصی آلیاژ برنج در تولید محصول بالاتر باشد، به همان اندازه کیفیت آن محصول نیز بالاتر خواهد بود.

زیرا استفاده از آلیاژ برنج در ساخت پنج راهی، باعث می‌شود تا این محصول در برابر شکستگی، میزان دما، فشار، سرما و گرما، خوردگی و اکسیداسیون، نسبت به سایر آلیاژها مقاومت و مصونیت بیشتری داشته باشد.

همچنین این سازندگان تأکید بر این دارند که برنج در مقایسه با مس و روی،  دارای قابلیت چکش‌خواری بیشتری است و تقریباً دمای ذوب این آلیاژ بین ۹۰۰  تا ۹۴۰ درجه سانتی‌گراد است و همچنین در برابر لکه دار شدن و نیز کدر شدن هم مقاومت است و بر این اساس دیرتر دچار خوردگی و اکسیداسیون می‌گردد.

وزن پنج راهی پمپ آب :

میزان وزن پنج راهی، به دلیل ضخامت آن می‌باشد که همانند آلیاژ استفاده شده در آن، یکی دیگر از عواملی است که می‌تواند آن را در برابر شکستگی، میزان دما، فشار، سرما و گرما، خوردگی و اکسیداسیون محافظت نماید. بر این اساس ضخامت بالا و البته استاندارد، در تعیین کیفیت پنج راهی تأثیر بسزایی دارد.

سایز دهانه پنج راهی پمپ آب :

هر یک از دهانه‌های پنجی راهی دارای سایز استانداردی می‌باشد که در هنگام ساخت، می‌بایست با دقت مورد توجه قرار گیرد. بر این اساس از دیدگاه متخصصین این حوزه، سایز اصولی دهانه‌ها، یکی دیگر از موارد تضمین کیفیت آن می‌باشد.

میزان تحمل دما پنج راهی پمپ آب :

هر اندازه که آستانه تحمل دما در پنج راهی پمپ آب بالا باشد، به طبع کیفیت آن نیز بالاتر خواهد بود. معمولاً پنج راهی‌های باکیفیت توان تحمل دمایی بین 160 تا 180 درجه سانتی‌گراد و حتی بالاتر را دارند.

میزان تحمل فشار پنج راهی پمپ آب :

گاهی مواقع پنج راهی در پمپ‌هایی با فشار بالا مثل پمپ‌های صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. یکی دیگر از موارد سنجش کیفیت پنج راهی برنجی یا پنج راهی پمپ آب، آستانه تحمل فشار می‌باشد. معمولاً میزان تحمل این فشار از سوی متخصصین،  تا 16 بار محاسبه می‌شود.

وظیفه انشعابات پنج راهی پمپ آب

همان‌طور که از عنوان پیداست، پنج راهی دارای 5 انشعاب است که در هنگام اتصال به پمپ، 4 انشعاب دیگر دارد که هر یک وظیفه اتصال تجهیزات یک پمپ را دارند. در ادامه قصد داریم تا بر روی تصویر، هر یک از این 5 انشعاب را تشریح نماییم.

اما قبل از پرداختن به انشعابات 5 راهی پمپ، نیاز است به این نکته اشاره کنیم که در هنگام نصب و راه‌اندازی پمپ، علاوه بر پنج راهی برنجی، نیاز است تا تجهیزات دیگری نیز مورد استفاده قرار گیرد که 4 مورد از آن‌ها به پنج راهی پمپ متصل می شوند.

دیگر تجهیزات جانبی پمپ عبارتنداز:

• منبع تحت فشار ( منبع دیافراگمی )

• پرشر سوئیچ ( کلید اتوماتیک پمپ آب )

• مکانیکال سیل

• ست کنترل پمپ آب

• لرزه گیر لاستیکی

• شناور و فلوتر پمپ آب

• شلنگ منبع تحت فشار

• گیج فشار سنج ( مانومتر آنالوگ )

همان‌طور که پیش‌تر اشاره گردید، علاوه بر پمپ، 4 مورد از سایر تجهیزاتی که در بالا به آن‌ها اشاره شد، به پنج راهی پمپ آب ( پنج راهی برنجی ) متصل می‌شود که در ادامه هر یک را بر اساس شماره‌هایی که بر روی تصویر درج شده است معرفی خواهیم نمود.

1- محل اتصال پمپ آب

این قسمت از پنج راهی پمپ برای متصل شدن به پمپ آب می‌باشد. همان‌طور که در تصویر مشخص است این قسمت به صورت روپیچ و نرینگی می‌باشد. توصیه می‌شود جهت جلوگیری از هر گونه نشت آب، در اتصال این قسمت از نوار تفلون استفاده شود.

2- محل اتصال به خروجی انشعابات مجتمع

این بخش از پنج راهی پمپ ( 5 راهی پمپ ) جهت اتصال به انشعاباتی است که به درون مجتمع می‌روند. در واقع این قسمت به لوله‌ای متصل می‌گردد که انشعابات درون ساختمان به آن ختم می شوند. این بخش از پنج راهی برنجی وظیفه انتقال آب از پمپ به انشعابات را بر عهده دارد.

3- محل اتصال منبع تحت فشار ( منبع دیافراگمی )

این قسمت از پنج راهی پمپ جهت اتصال منبع تحت فشار به پمپ است. مخازن تحت فشار جهت حفظ فشار جریان آب قبل از روشن شدن پمپ مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مخازن به کاهش آلودگی صوتی پمپ‌ها کمک می‌کنند و همچنین باعث صرفه‌جویی در مصرف انرژی می شوند.

زمانی که از پمپ آب برای تأمین آب استفاده می‌شود، هر زمانی که شما نیاز به آب داشته باشید، با باز کردن شیر آب مصرفی، پمپ فعال شده و این امر باعث می‌شود تا علاوه بر افزایش مصرف برق، پمپ دچار استهلاک بیشتری گردد. بر این اساس بسیاری از کارشناسان مربوطه توصیه می‌کنند که به جهت کاهش مصرف برق، جلوگیری از استهلاک پمپ و نیز تأمین آب مصرفی با فشار مورد نیاز، استفاده از منبع یا مخزن تحت فشار، گزینه‌ای است که می‌تواند بسیار مؤثر باشد.

4- محل اتصال پرشر سوئیچ ( کلید فشار )

این انشعاب از 5 راهی پمپ ( پنج راهی برنجی )، جهت اتصال پرشر سوئیچ است که به آن کلید اتوماتیک و کلید فشار نیز گفته می‌شود.

پرشر سوئیچ یا کلید فشار وظیفه تشخیص خودکار نیاز به آب بیشتر منبع تحت فشار و تامین نیروی پمپ را بر عهده دارد. هم چنین پس از رسیدن فشار مخزن تحت فشار به میزانِ از قبل تعیین شده، پمپ را خاموش می‌کند.

5- محل اتصال مانومتر یا گیج فشارسنج

پنجمین انشعاب پنج راهی پمپ یا پنج راهی تحت فشار که در تصویر بالا مشخص است، جهت اتصال گیج یا مانومتر فشارسنج است. مانومتری که به پمپ متصل می‌شود، عمدتاً به دلیل اینکه دارای عقربه است، فشارسنج آنالوگ نیز نامیده می‌شود.

گیج فشار سنج یا مانومتر فشار وسیله‌ای است که وظیفه اندازه‌گیری میزان فشار سیال را بر عهده دارد. از مانومتر برای تنظیم فشار سیال در ماشین‌هایی که با قدرت هیدرولیک و پنوماتیک کار می‌کنند استفاده می‌شود.